Türkiye’de sendikalaşma alanında önemli bir darbe yaratan ve ücretlilerin satın alma gücünde erozyona neden olan Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), şimdi de esnek çalışma modeli üzerinden çalışanların emeklilik haklarını tehdit ediyor. Esnek çalışma, Türkiye’nin gündeminden düşmemesine rağmen, Orta Vadeli Program’da yer almasına rağmen bu doğrultuda henüz gerçekleşmiş somut bir adım bulunmamaktadır.
Sosyal Güvenlik Uzmanı İsmail Sevinç, esnek çalışmanın çok geniş bir konu olduğunu belirtiyor. Sevinç, “Hibrit, uzaktan ve kısmi çalışma, değişen dünyada koşullarında bir ihtiyaç haline geldi. Ancak esnek çalışmada güvence konusu sıklıkla kaygı yaratıyor,” diyor. Özellikle kısmi çalışma, 30 saat ve altında yapılan işler olarak tanımlanmakta ve yarı zamanlı çalışan kişiler için 15 gün sigorta yapılmakta olduğunu ifade eden Sevinç, kısmi çalışanların emeklilik düzenlemelerinin acil olarak gözden geçirilmesi gerektiğine işaret ediyor. Örneğin, bir çalışan 20 yıl boyunca 7.200 gün biriktirirken, sadece 15 gün çalıştığında emekliliğe hak kazanmak için 40 yıl süresince çalışması gerekecektir. Dolayısıyla, kısmi çalışan bireylerin mevcut sistemde emekli olabilmeleri pek mümkün görünmemektedir.
SOMUT ADIM YOK
İsmail Sevinç, esnek ya da uzaktan çalışma koşullarının iş sağlığı ve güvenliği açısından ciddi sorunlara neden olabileceğini vurguluyor. Bu tür çalışma biçimlerinde, iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için gerekli kapsamın belirlenmesinin oldukça zor olduğunu ifade eden Sevinç, “Uzaktan çalışmada ekip ruhu ve yönetimde zorluklar ortaya çıkabiliyor. Bazı çalışanların emeği yeterince görünmeyebiliyor. Aynı zamanda esnek çalışma koşullarında çalışanın iş güvencesi, kıdem tazminatı, işe iadeler ve maaş konularında herhangi bir sorun olmaması gerektiğinin altını çiziyor.
Esnek çalışmanın, hem çalışanlara hem de işverenlere belirli avantajlar sağlaması da mümkün. Sevinç, “Şirket kârlılığı ve verimliliği açısından ofis giderinin olmayışı nedeniyle esnek çalışma tercih edilebiliyor. Kişiye özel iş hayat dengesi sağlanması açısından da fayda sağlayabiliyor. Bazı şirketler, esnek yan haklar sunduklarında çalışanlar tarafından daha fazla tercih edilebiliyor,” diyerek, esnek çalışmanın çok yönlü olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor.
Belce ÖRÜ
