Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Özmen, 6 Şubat 2023 tarihinde Türkiye’nin Kahramanmaraş ilinde gerçekleşen ve sırasıyla 04.17’de Pazarcık ve 13.27’de Elbistan merkezli meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin etkilerini inceleyerek, bu depremlerden etkilenen 11 ilin son iki yıl içindeki sismik hareketliliğini değerlendirmiştir.
“Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ender görülen olaylardan biri”
Doç. Dr. Özmen, bölgedeki sismik aktiviteleri sürekli olarak izleyen bilim insanlarının bu konuda yoğun bir çalışma içinde olduğunu belirtmiştir. Özellikle, depremin ardından çok sayıda artçı sarsıntının meydana geldiğini vurgulayan Özmen, “Bu artçı depremler arasında en yakın zamanda, geçmiş aylarda Malatya’nın Kale ilçesinde 5,9 büyüklüğünde bir sarsıntı meydana geldi ve bu durum bazı küçük çaplı hasarlara yol açtı. 6 Şubat’tan itibaren bölgedeki deprem aktivitesine bakıldığında, 70 bini aşkın artçı şok meydana geldi. Bu, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde nadir görülen bir olaydır.” ifadelerini kullanmıştır.
Özmen, bölgedeki artçı depremlerin dağılımı değerlendirildiğinde, Kahramanmaraş’ın ardından Malatya’nın en fazla depremin yaşandığı iller olduğunu ifade etmiştir. Bu durum, bölgede artan deprem hareketliliğinin önemli bir göstergesi olarak öne çıkmaktadır.
“Büyük bir depremin olma olasılığı her geçen gün artıyor”
Doç. Dr. Özmen, Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili olarak, kırılan faylarda uzun yıllar boyunca büyük bir deprem beklenmediğini ancak Doğu Anadolu Fayı’nın hala kırılmamış olan kısımlarının risk taşıdığını vurgulamaktadır. Türkiye genelindeki deprem aktiviteleri ile ilgili de bilgi veren Özmen, “Son 120-125 yıl içindeki verilere göre ülkemizde ortalama her 1,5 yılda bir büyüklüğü 6 veya daha fazla olan bir deprem meydana gelmektedir. Mevcut istatistiklere dayanarak, yerini ve zamanını kesin olarak belirleyemesek de büyük bir depremin olma olasılığı her geçen gün artmaktadır.” şeklinde konuşmuştur.
Ayrıca, deprem sonrası yeni inşaatlara yönelik yapılan zemin araştırmaların önemine de değinen Özmen, yapıların güvenliğini sağlamak adına yer seçiminin titizlikle yapıldığını ve yeni yapıların fay hatlarından uzak alanlara inşa edildiğini söylemiştir. Özellikle, zemin sıvılaşma ve heyelan riski taşımayan bölgelere öncelik verildiği ifade edilmiştir.
Ege Denizi’ndeki deprem fırtınası
Özmen, Muğla iline yaklaşık 175 kilometre uzaklıkta bulunan Santorini Adası’nın kuzeyinde “deprem fırtınası” yaşandığını bildirerek, bu bölgede 600’den fazla deprem kaydedildiğini açıklamıştır. Bu depremlerden 50’den fazlasının büyüklüğünün 4’ün üzerinde olduğunu hatırlatan Özmen, bilim insanlarının bu depremlerin bir kısmının tektonik, bir kısmının ise volkanik kökenli olabileceği değerlendirmesini yaptıklarını belirtmiştir.
Bölgenin tarihi depremler, volkanik patlamalar ve tsunami risklerinin bir arada bulunduğuna dikkat çeken Özmen, Santorini Adası’ndaki bu deprem aktivitesinin Türkiye’nin kıyı şehirlerini etkileyebileceğini ve hatta tsunami oluşumuna neden olabileceği yönünde uyarılarda bulunmuştur. Bu nedenle, kıyı bölgelerinin sürekli olarak tetikte olmaları gerekti
