Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, uzun bir hazırlık sürecinin ardından 10. Yargı Paketi’nin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulduğunu açıkladı. Bakan Tunç’un verdiği bilgilere göre, yaklaşık 40 maddeden oluşan bu kanun teklifi, ceza adaleti sisteminin etkinliğini artırmaya yönelik kapsamlı düzenlemeleri içeriyor.
ÜÇ AŞAMALI YENİ MODEL: SORUŞTURMA, KOVUŞTURMA VE İNFAZ
Bakan Tunç, önerilen düzenlemelerle ceza adalet sisteminin üç temel bileşeni olan soruşturma, kovuşturma ve infaz aşamalarının her birinin daha etkin bir şekilde işlemesini hedeflediklerini belirtti. Bu üç ayaklı yapının, suçla mücadelede daha kararlı ve etkili bir adli süreç oluşturacağını ifade eden Tunç, “Her bir aşamanın daha verimli işlemesi için sistematik reformlar öngörüyoruz” diye ekledi.
KOVİD-19 DÜZENLEMESİ GENİŞLİYOR
Taslak metnin öne çıkan başlıklarından biri, Kovid-19 salgını sırasında cezaevlerindeki yoğunluğu azaltmak amacıyla uygulamaya konulan ve 31 Temmuz 2023’ten önce cezaevine giren hükümlülerin 5 yıl süreyle denetimli serbestlikten yararlanmasına olanak tanıyan düzenlemenin kapsamının genişletilmesidir.
Mevcut düzenlemelerden yalnızca cezaevinde bulunanların yararlanabildiği, ancak yargılaması devam eden ya da henüz cezaevine girmemiş olanların bu haktan faydalanamaması, “eşitlik” ilkesine aykırı bir durum olarak kamuoyunda tartışmaya yol açmıştı. Yeni düzenleme ile bu adaletsizlik ortadan kaldırılarak, 31 Temmuz 2023 sonrasında durumu netleşmemiş olan bireylerin de denetimli serbestlik imkanından yararlanması planlanmaktadır.
MÜKERRER SUÇLAR İÇİN YENİ İNFAZ SİSTEMİ
Paketteki bir diğer önemli madde, mükerrer suçlarla ilgili. Şu anki uygulamalara göre, birden fazla kez suç işleyen kişilere, tekrar eden suçları için daha ağır infaz süreleri uygulanıyor. Örneğin, ikinci kez suç işleyenler cezalarının üçte ikisini, üçüncü kez suç işleyenler ise tamamını cezaevinde geçirmek zorunda kalıyor.
Yeni yasa teklifinde bu infaz sürelerinin yeniden ele alınarak daha adil bir sistem geliştirilmesi hedefleniyor.
HAFTA SONU HAPİS CEZALARINA UYGULAMA KOLAYLIĞI
Taslakta dikkat çeken diğer bir düzenleme, mevcut uygulaması neredeyse imkansız olan “hafta sonu hapis” cezasına dair. Bu konuda belirli kolaylıkların sağlanması bekleniyor.
KAÇ KİŞİNİN YARARLANACAĞI MECLİS SÜRECİNDE NETLEŞECEK
Düzenlemelerden kaç hükümlünün veya sanığın yararlanacağı konusu henüz kesinleşmedi. Bu konuda TBMM’deki komisyon ve genel kurul sürecinde gerçekleştirilecek etki analizleri ile daha fazla bilgi edinilmesi bekleniyor.
“CEZA ADALETİNDE YENİ DÖNEMİN KAPISI ARALANIYOR”
Adalet Bakanı Tunç, yargı paketine ilişkin açıklamasında, hedeflerinin sadece cezalandırma değil, adaletin sağlanması olduğunu vurguladı. Tunç, “Bu düzenlemeyle hem vatandaşlarımızın adalete güveni pekişecek hem de ceza adalet sistemi daha etkin bir biçimde işleyecek” şeklinde konuşarak paketin reform niteliği taşıdığını belirtti.