İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart’ta tutuklanmasının akabinde piyasalarda yaşanan dalgalanmaları analiz eden ekonomist Kerim Rota, Merkez Bankası’nın bu süreçteki rezerv kaybına dikkat çekti. Oksijen TV’ye yaptığı açıklamada, 19 Mart’tan itibaren döviz piyasasına müdahale edilen toplam tutarın 60 milyar doları bulduğunu ifade etti. Rota, bu kaybın sadece finansal bir boyut taşımadığını, aynı zamanda siyasi güvensizliğin bir yansıması olduğunu belirtti.
Rota, “Merkez Bankası’nın gözaltının ilk dakikalarında döviz kurunu kontrol edememesi, yönetimin hazırlıksız yakalandığını göstermektedir.” diyerek, bu şokun ekonomi yönetimi tarafından ya öngörülemediğini yahut siyasi gelişmelerden geç haberdar olunduğunu ileri sürdü.
‘HAFTA SONU BAŞIMIZA NE GELİR’ ENDİŞESİ
Rota’nın analizine göre, son haftalarda Cuma günleri döviz talebinde önemli bir artış kaydediliyor. Bu durumun arkasında, yerli ve yabancı yatırımcıların “hafta sonu siyasi bir gelişme olur mu” endişesi yatmakta. Merkez Bankası’nın bazı günlerde 3-4 milyar dolara kadar döviz satışı gerçekleştirdiğine dikkati çeken Rota, “Bu satışlar genellikle Cuma günlerine rastlamakta. Piyasa, siyasi risklere karşı oldukça hassas bir noktaya gelmiş durumda.” ifadesini kullandı.
NET REZERVLER KRİTİK SEVİYEYE DÜŞTÜ
Ekonomideki kırılganlığın en açık göstergesi olarak net rezervleri işaret eden Rota, “Bugün itibarıyla net rezervler 7 milyar dolara kadar geriledi. Bu rakam negatife dönerse, döviz satım ihaleleri ve yeni müdahaleler kaçınılmaz hale gelecektir.” şeklinde uyardı.
ENFLASYON HEDEFİNE YAKLAŞILMAKTA
Kerim Rota, mevcut sıkı para politikası sayesinde enflasyonun yıl sonunda Merkez Bankası’nın hedeflediği %24-29 aralığına yaklaşabileceğini belirtti. Ancak bu iyileşmenin ekonomik durgunluk pahasına olacağına vurgu yaptı:
“Ekonomik aktivitede önemli bir yavaşlama yaşanacak. Bu durum, aslında istenmeyen ama kaçınılmaz bir sonuç olarak ortaya çıkacak.”
TL MEVDUAT HÂLÂ ÇEKİCİ
Rota, belirsizliklere rağmen Türk Lirası’nın hâlâ cazip olduğunu ifade etti. “TL faizi şu anda %49 düzeyinde ve bu oran, enflasyonun üzerinde önemli bir getiri sağlamakta. Yatırımcılar için TL hâlâ mantıklı bir seçenek.” dedi.
BANKALARDA KREDİ RİSKİ ARTMAKTA
Bankacılık sektörüne ilişkin de bilgiler veren Rota, artan faizler ve kredi büyümesindeki yavaşlama nedeniyle bankaların kârlılığının baskı altına gireceğini belirtti. Özellikle bireysel kredilerdeki sorunlu alacak oranlarının %4’lere ulaştığını söyleyen Rota, bu durumun ilerleyen dönemde orta ve büyük ölçekli şirketlere de sıçrayabileceği konusunda uyardı.
EKONOMİ VE SİYASET ARASINDAKİ ÇATIŞMA DERİNLEŞEBİLİR
Rota, 2026 itibarıyla ekonomi yönetimiyle siyasi merkez arasında daha sıkı ve sert çatışmalar yaşanabileceği kanaatinde. “İktidar döneminin ikinci yarısına girilirken, siyasi hedefler ile ekonomik gerçekler arasındaki gerilimin artabileceğini” öngördü.
Eski Merkez Bankası başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara da sosyal medya üzerinden dikkat çekici bir grafik paylaştı. “Kendi kendine konuşan grafikler serisine devam” notunu düşerek açıkladığı grafikte, döviz kuru ile İstanbul Ticaret Odası (İTO) fiyat endeksi arasındaki fark belirgin bir şekilde gözler önüne serildi.
2021 Ocak ayı 100 olarak kabul edildiğinde hazırlanan grafikte, sepet kurdaki artışın 2023 ortasından sonra yataylaştığı, ancak fiyat endeksindeki yükselişin devam ettiği görülüyor. 2025’te İTO fiyat endeksinin 800 puanı geçerken, döviz kuru endeksinin 500 puan seviyelerinde kalacağı öngörülüyor.
