2023 yılı itibarıyla Türkiye’de 65 yaşını geçmiş bireylerin sayısı 9 milyona yaklaşmış durumda. 2018-2023 döneminde yaşlı nüfus oranı yüzde 21,4’lük bir artış göstererek toplam 8 milyon 722 bin 806 kişiye ulaşmıştır. 65 yaş üstündeki bireylerin genel nüfus içerisindeki oranı ise yüzde 10,2 olarak belirlenmiştir.
Çeşitli araştırmalar, Türkiye’de yaşlı nüfus oranının 2060 yılına geldiğinde yüzde 22,6’ya, 2080 yılında ise Türkiye’deki her 4 kişiden 1’inin 65 yaş üstü olacağına işaret etmektedir. Bu durum, sosyal politikalar ve sağlık sistemleri açısından önemli bir değişimi gerektirecektir.
Yaşlı nüfus oranının artması ile birlikte, doğum oranlarının da düşmesi dikkat çekmektedir. Türkiye’nin nüfus artış hızı, 1960 yılında yüzde 2,4 iken, 2010’a gelindiğinde bu oran yüzde 1,4’e gerilemiştir. 2022 yılında bu oran yüzde 1’in altına düşerek 0,7 olarak kaydedilmiştir. Ayrıca, 2023 yılı sonunda nüfus artış hızının yüzde 0,11 olarak ölçüldüğü belirtilmektedir. Sağlıklı bir nüfus artış hızı ise genellikle yüzde 1-3 arasında kabul edilmektedir.
Doğurganlık hızı yüzde 1,51’e düştü
2000’li yıllar itibarıyla yaşanılan yaşam standartlarındaki yükseliş, eğitim sürelerinin uzaması ve kadınların işgücüne olan katılım oranlarının artması doğum oranlarını düşüren sebepler arasında yer almaktadır. Türkiye, bir zamanlar Avrupa’nın en genç nüfusuna sahipken, şimdilerde bazı Avrupa ülkelerinin gerisinde kalmıştır. 2023 yılı sonunda Türkiye’de toplam doğurganlık hızı yüzde 1,51’e kadar düşmüştür; 2001 yılında ise bu oran yüzde 2,38 olarak kaydedilmiştir.
3 çocuk uyarısı ile başlamıştı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından başlatılan “Her aile üç çocuk sahibi olmalı” sloganı, 25 Aralık’ta Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile bir üst boyuta taşınmıştır. Bu bağlamda “Nüfus Politikaları Kurulu” oluşturulmuştur. Artık nüfus meselesi, devlet eliyle daha ciddiye alınacak bir konu haline gelecektir. Kurulda, Cumhurbaşkanı Yardımcısı’nın yanı sıra Adalet Bakanı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı gibi birçok üst düzey yetkili yer almaktadır.
Uzmanlar eşliğinde politika geliştirecek
Kurul, her 6 ayda bir toplanarak Türkiye’nin nüfus politikalarını belirleyecek ve mevcut politikalar üzerine değerlendirmeler yapacaktır. Ayrıca, bu konuda gerekli gördüğü uzmanlarla, sivil toplum temsilcileriyle ve bilim insanlarıyla görüşmeler gerçekleştirilecektir. Kurul, demografik yapıdaki değişimleri inceleyerek doğurganlık oranındaki azalma ve nedenleri üzerine kapsamlı çalışmalar yürütmeyi hedeflemektedir.