Türkiye ile İsveç arasında güvenlik iş birliğini pekiştirmek amacıyla yapılan Güvenlik Mekanizması toplantısı, 21 Ocak 2025 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilecek. Bu toplantının daha önce 18 Eylül 2024 tarihinde yapılması planlanmıştı; ancak İsveç heyetinin uçağında meydana gelen arıza bu toplantının gerçekleşmesini engellemişti. Yeni tarih belirlenirken, iki ülkenin güvenlik politikaları ve iş birliğine yönelik beklentileri ön plana ulaştı.
Toplantıya Türkiye’yi temsilen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya katılırken, İsveç’i ise Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard ve Adalet Bakanı Gunnar Strömmer temsil edecek. Bu toplantının, terörizme karşı ortak mücadele ve iki ülke arasındaki güvenlik iş birliğinin güçlendirilmesi açısından büyük bir öneme sahip olduğu belirtiliyor.
Dışişleri Bakanı Fidan’ın toplantıda, Türkiye’nin terörizmle mücadelede İsveç’ten özel olarak belirli adımlar atmasını beklediğini ifade etmesi planlanıyor. Bu bağlamda, özellikle PKK/PYD/YPG ve FETÖ gibi terör örgütlerinin finansman ve propaganda faaliyetlerini sonlandırması konusunda İsveç’e bir çağrıda bulunması hedefleniyor. Fidan’ın, Avrupa’da yükselen aşırı sağ ve İslam karşıtlığı ile ilgili duyulan kaygıları dile getirerek bu olgularla etkili bir şekilde mücadele edilmesini talep etmesi bekleniyor. Ayrıca, Türkiye’nin savunma sanayii alanındaki kısıtlamaların kaldırılması sonrasında daha sonuç odaklı ve uzun vadeli bir iş birliği geliştirmek istediği mesajını iletmesi planlanıyor.
Güvenlik Mekanizması
2023 yılında düzenlenen NATO Vilnius Zirvesi çerçevesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in katılımıyla yapılan toplantıda Türkiye ile İsveç arasında “Güvenlik Mekanizması (Security Compact)” kurulması kararlaştırılmıştı. Bu mekanizmanın, terörizmin her biçimi ile mücadele kapsamında Haziran 2022’de imzalanan Üçlü Mutabakat Zaptı’nda yer alan taahhütlerin uygulanmasına yönelik bir yol haritası oluşturması amaçlanıyor.
Üçlü Mutabakat Zaptı
28 Haziran 2022 tarihinde Madrid’de yapılan NATO Zirvesi sırasında Türkiye ile İsveç ve Finlandiya arasında, terörle mücadele ve savunma sanayii konularında önemli bir Üçlü Mutabakat Zaptı imzalanmıştı. Bu anlaşma çerçevesinde, İsveç ve Finlandiya’nın terörizmle mücadele mevzuatlarını güçlendirmesi, PKK’nın ve uzantılarının faaliyetlerinin sınırlanması, FETÖ ve PKK/PYD/YPG’ye destek verilmemesi gibi çeşitli taahhütlerde bulunması bekleniyordu. Ayrıca, Türkiye’nin terörle bağlantılı iade ve sınırdışı taleplerinin hızlı bir şekilde işleme alınacağı garantisi verilmişti.
Bu kapsamda, İsveç’in attığı adımlar arasında, yeni bir Terörizmle Mücadele Yasası’nın 1 Temmuz 2022’de yürürlüğe girmesi, 1 Ocak 2023’te yürülüğe giren anayasa değişiklikleriyle terör örgütüyle angajmanın sınırlandırılması, ve 1 Haziran 2023’te yürürlüğe giren terörizmle mücadele yasasının güncellenmesi gibi önemli yenilikler bulunmaktadır. Ayrıca, Türkiye ile ilgili davalarda eşgüdümü sağlamak için bir İrtibat Savcısı atanması ve PKK’nın finansman kaynaklarından biri olan sözde “Kürt Kızılayı” oluşumunun banka hesabının kapatılması gibi somut adımlar gelmiştir. Son olarak, İsveç güvenlik kurumları tarafından 2024 Şubat ayında yayımlanan yıllık değerlendirme raporlarında PKK’nın finansman ve propaganda faaliyetlerine dikkat çekilmiştir.
