Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Ceza Kanunu’nun 220. maddesindeki “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca iki yıl altı aydan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.” şeklindeki düzenlemeyi iptal etti. AYM, bu düzenlemeyi 2023 yılında iptal etmişti; ancak 8. Yargı Paketi ile geri getirilmişti. Böylece, söz konusu düzenleme ikinci kez iptal edilmiş oldu.
”AYNI SONUÇLARI DOĞURUR”
Mahkeme, iptal etme kararı verirken ilk kuralda “örgüt adına” ifadesinin belirsizliğine dikkat çekti. Daha önce yapılan değerlendirmelerde, “örgüte üye olma” gibi son derece ağır bir suçtan dolayı ceza almaya neden olabilecek şekilde geniş yorumlanmaya açık olduğunu belirtmişti. AYM’nin kararında, “Kuralların iptal edilen hükümle aynı sonuçları doğuracağı kuşkusuzdur.” ifadesini kullanarak, bu kapsamda “örgüt adına işlenen suç” ibaresinin belirsiz olduğu ve bu kuralların kanunilik şartını taşımadığı konusunda bir sonuca ulaşıldığı belirtildi.
MECLİS’E 6 AY SÜRE VERİLDİ
AYM, yapılan iptallerle ilgili olarak TBMM’ye yeniden düzenleme yapması için 6 ay süre verdi. Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu’nun 220. maddesinin 10. maddesiyle değiştirilen 6. fıkrasını ve 314. maddesine eklenen 11. maddeye ait 3. fıkrayı iptal etti. Ayrıca, “Anayasa Mahkemesinin iptal kararındaki tespitler dikkate alınarak yeniden düzenlenme yapılması gerekmektedir.” vurgusu yapıldı. İptal kararı, Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından 6 ay içinde yürürlüğe girmesi gerekecek.
İPTAL EDİLEN KURALLAR
İptal edilen kurallar da şu şekildedir: “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca iki yıl altı aydan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. Bu fıkra hükmü sadece silahlı örgütler hakkında uygulanır.” Ayrıca “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.” düzenlemesi de iptal edilmiştir.
İLK İPTAL KARARININ GEREKÇELERİ
AYM’nin ilk iptali sırasında yer alan gerekçeler oldukça dikkat çekicidir. Mahkeme, “ilmik olarak kişinin silahlı örgüte üyelikten cezalandırılabilmesi için eylemlerinin sürekliliği, çeşitliliği ve yoğunluğu veya örgüt amacına ulaşma bakımından ancak örgüt üyeleri tarafından işlenip işlenmeyeceği gözetilmeli” şeklinde açıklamalarda bulundu. Ayrıca, örgütle organik bir bağın bulunduğunun ve eylemlerin bilerek ve isteyerek yapıldığının yeterli bir gerekçeyle ortaya konması gerektiğinin altını çizdi.
Öte yandan, itiraz edilen kural uygulandığında silahlı örgüt üyeliğinin belirli şartlarının, örgüte üye olmayan ancak örgüt adına suç işleyen kişiler bakımından aranmaması, iki grup arasında herhangi bir ayrım yapılmaksızın benzer şekilde cezalandırılmalarını sağlamakta, bu da örgüt adına suç işleyen bir kişinin, örg
