ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) yetkilisi John Nkengasong’un yayımladığı yeni bir talimat, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile ilgili önemli kararlar almakta. Bu talimat, ülkedeki kamu sağlık kuruluşlarında çalışan üst düzey yöneticilere yönelik bir çağrıyı içeriyor. CDC’nin talimatına göre, DSÖ ile çalışan tüm personelin derhal işbirliklerini sonlandırmaları gerektiği vurgulanmakta. Ayrıca bu durumun devamında, daha fazla rehberliğin beklenmesi gerektiği de ifade ediliyor.
Talimat, “DSÖ ile teknik çalışma grupları, koordinasyon merkezleri, danışma kurulları ve şahsen ya da sanal olarak etkileşimde bulunan tüm CDC personeli için geçerli olduğu” şeklinde bir uyarı içeriyor. Bu durum, CDC ve DSÖ arasındaki ilişkilerin ne derece sorunlu hale geldiğine dair bir göstergedir. Özellikle, sağlık krizi yönetimi gibi kritik konularda işbirliğinin durdurulması, gelecekteki halk sağlığı çabalarını da olumsuz etkileyebilir.
TRUMP’IN DSÖ’DEN AYRILMA KARARI
ABD’nin DSÖ’den resmi olarak ayrılma kararının arka planında yatan nedenler de dikkat çekici. Eski ABD Başkanı Donald Trump, göreve geldiği dönemde, 2020 yılında ABD’nin Birleşmiş Milletler’e bağlı bu sağlık kuruluşundan çekilmesini öngören bir başkanlık kararnamesi imzaladı. Bu karar, yalnızca sağlık politikaları açısından değil, uluslararası ilişkiler açısından da önemli bir kırılma noktası oldu.
Kararnamenin metninde, ABD’nin DSÖ’den çekilme nedenleri açıkça belirtilmişti. Bunlar arasında, “örgütün Wuhan, Çin ve diğer küresel sağlık krizlerinden kaynaklanan Kovid-19 salgınını kötü yönetmesi” yer almaktaydı. Ayrıca, DSÖ’nün acilen ihtiyaç duyulan reformları kabul etmemesi ve üye devletlerin uygunsuz siyasi etkisine karşı bağımsızlığını koruyamaması da bahsedilen diğer unsurlardandı. Bu durum, ABD’nin kötü yönetim eleştirilerini ve DSÖ’ye karşı duyduğu güvensizliği yansıtmaktadır.
Metinde, DSÖ’nün ABD’den “haksız yere ağır ödemeler talep etmeyi sürdürdüğü” ifadesi de yer almakta. Bu tür bir ekonomik eleştiri, söz konusu kuruluşla olan ilişkilerin gelecekte daha da kötüleşmesine yol açabilecek bir faktör olarak görülüyor. DSÖ’nün finansal sorunları ve ABD’nin bu konuda geliştirdiği olumsuz tutum, sağlık alanında uluslararası işbirliğini daha da karmaşık hale getirebilir.
Sonuç olarak, CDC’den gelen bu tür bir talimat, DSÖ ile ilişkilerin ne denli gergin bir hal aldığını kanıtlar nitelikte. Ayrıca, Trump yönetiminin DSÖ ile ilişkileri yeniden şekillendirme çabası, bu ihtilafların halk sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini gözler önüne seriyor. Sağlık krizleri ile başa çıkma noktasında uluslararası işbirliğinin önemi göz önünde bulundurulduğunda, bu kararların sonuçları uzun vadede daha da büyük sorunlara yol açabilir.