Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’na bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), İngiltere merkezli “The Guardian” gazetesinde yayımlanan bir haberi ele aldı. Haberde, Türkiye’nin “sıfır atık” bir ülke olacağı yönündeki beyanlarının doğru olmadığı ve bununla birlikte Türkiye’nin Avrupa’nın çöplüğü haline geldiği iddia ediliyordu. DMM, bu bilgilerin kasıtlı bir manipülasyon ve propaganda içerdiğini belirterek, haberdeki ifadelerin gerçeği yansıtmadığını vurguladı.
Daha önce ortaya çıkarılan “Sıfır Atık” projesi ile ilgili bazı çevreler, Türkiye’nin bu hareketleri sonrasında yurt dışından plastik atık ithal ettiğini, ithal edilen plastiklerin çoğunun geri dönüştürülemeyecek kalitede olduğunu ve bunun da çevresel bir krize yol açtığını öne sürdüler. Ancak, DMM bu iddialara karşı çıktı ve Türkiye’nin geri dönüşüm mevzuatının güçlü olduğunu, Sıfır Atık Hareketi’nin uluslararası platformda elde ettiği ödüllerin durumu yalanladığını açıkladı.
Haberde Adana’daki verilere de atıfta bulunularak, bölgenin çöp yığına dönüştüğü ve plastik atıkların yanlış şekilde yakıldığı ifade edildi. DMM açıklamasında şunları belirtti:
- Türkiye, ekonomik kazanç sağlamak ve geri dönüşüm sektörünü desteklemek amacıyla plastik ithalatı yapmaktadır.
- Geri dönüşüm tesisleri, yerli hammaddeye ulaşmakta sıkıntı çektiğinden, ithal edilen plastik atıkları işlemek zorundadır. Bu durum, üretim sürekliliği için elzemdir.
- İthal edilen plastiklerin geri dönüştürülmesi neticesinde elde edilen hammadde, yerel üretimlerde kullanılmakta ve ürünler yurt dışına ihraç edilmektedir. Bu işlem Türkiye’nin dış ticaretine olumlu katkı sağlamaktadır.
- Geri dönüşüm sektörü, ithal atıkların işlenmesi ile çeşitli istihdam imkanları sunmaktadır; bu durum özellikle geri dönüşüm tesislerinde ve lojistik alanlarda iş fırsatları yaratmaktadır.
Türkiye’nin İthalat Politikaları ve Denetim Mekanizmaları
Açıklamada, Türkiye’nin yalnızca temiz ve yüksek geri dönüşüm verimine sahip plastik atıkların ithalatına izin verdiği ifade edilirken, karışık atıkların girişi engellenmektedir. İthal edilecek geri dönüşümlü atıkların yabancı malzeme içeriği, yüzde 1’i geçmemelidir.
Sıfır Atık Proje Başarıları ve Ödüller
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan ve Sıfır Atık Hareketi’nin de bahsedildiği açıklamada, söz konusu projenin haksız yere hedef alındığı vurgulandı. Türkiye, 2018 yılında BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün verdiği “Sıfır Atık, Sıfır Açlık” ödülünü almışken, 2021’de Birleşmiş Milletler kalkınma programı tarafından “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Ödülü”ne değer görüldü. Ayrıca, 2022’de “İklim ve Kalkınma Liderliği Ödülü” gibi önemli ödüller kazandı.
Türkiye, 14 Aralık 2022’de BM Genel Kurulu’nda sıfır atık kararının oylandığı ve Benzeri bir olayın sonucunda 30 Mart’ın “Uluslararası Sıfır Atık Günü” ilan edildiğini hatırlatarak, bu önemli günün ilk kez 2023 yılında kutlandığını aktardı.
Sıfır Atık Hareketinin Ekonomik Yansımaları
