Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonunda, 2025 yılı bütçesinin sunumunu gerçekleştirdikten sonra milletvekillerinin eleştirilerine ve sorularına yanıt verdi. Toplantıda, bazı milletvekillerinin, “Milli İstihbarat Teşkilatından (MİT) çok sayıda personelin Dışişleri Bakanlığı’nda görev aldığı” yönündeki iddialarına karşılık Fidan, Dışişleri Bakanlığı içinde toplam 39 genel müdürlük bulunduğunu belirtti. Ayrıca, MİT’ten kendi atadığı 6 genel müdürün olduğunun altını çizdi.
Fidan, bu 6 personelin hangi pozisyonlarda görevlendirildiğine ve daha önceki çalışmalarına ilişkin bilgiler de vererek, bu kişilerin eğitimli ve uzmanlık sahibi olduğunu vurguladı. Fidan’ın açıklamaları, kamuoyunda MİT personelinin Dışişleri Bakanlığı’nda daha fazla yer bulması konusunda tartışmalara neden oldu.
Şengen Vizesi
Fidan, Şengen vizesi ile ilgili gelen soruları yanıtlayarak, geçmişte Türkiye’den ve dünyadan yapılan Şengen vizesi başvuru ve ret oranları hakkında bilgiler sundu. Örneğin, 2014 yılında Türkiye için başvuruların ortalama ret oranı %4,4 iken, genel olarak Şengen başvurularında bu oran %5,1 olarak kaydedilmiştir. Takvim yılı ilerledikçe, ret oranlarında farklılıklar gözlemlendi ve 2023’te Türkiye’den dahi yapılan başvuruların sayısının 1 milyon 55 bine ulaştığı ifade edildi.
Bakan Fidan, gelen başvuru sayısının artmasına karşın ret oranlarının yalnızca binde 4 oranında bir artış gösterdiğini belirtti. Ayrıca, Şengen vizesinin değerlendirilme süresinin uzamasını, personel yetersizliği ve Batı ülkelerinin göçmen politikalarındaki değişimle de ilişkilendirdi. Yurt dışında eğitim görmek isteyen Türk vatandaşlarının sayısının artmasıyla birlikte vize serbestisi anlaşmasının hayata geçirilmesinin önemine dikkat çekti.
Gümrük Birliği’nin Güncellenmesi
Dışişleri Bakanı Fidan, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ile yürüttüğü müzakerelerin önemli başlıklarının vize serbestisi ve Gümrük Birliği’nin güncellenmesi olduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın AB üyeliğinin Türkiye için stratejik bir hedef olarak sürdüğünü vurguladı. Fidan, Türkiye’nin AB müzakerelerinde başmüzakereci olan Dışişleri Bakanlığı ile beraber bu süreci yürüttüğünü açıkladı.
Bakan, AB’nin Türkiye’ye yönelik siyasi duruşunun değişmediğini, AB’nin kendi iç sorunlarının dış politika üzerindeki etkilerini de sorguladı. Fidan, Avrupa’nın yaşadığı siyasi çalkantılar neticesinde büyük sorunlara yanıt veremediğini ifade ederek, bu konuda Türkiye’nin AB sistemindeki yerini sorgulamaya açtı. Ayrıca, Türkiye’nin AB sisteminde bulunmadığını ve vatandaşların biyometrik verilerinin karşılıklı olarak paylaşılmadığını vurguladı.
Fidan, Avrupa ülkelerindeki yetkililerin Türk yatırımcılara olumlu bakış açılarına değinerek, Türk yatırımcıların bölgedeki çalışmalarını artırmalarının önemini aktardı. Ancak, ortak Şengen sisteminin Türk yatırımcılar için bazı engeller ortaya çıkardığını da belirtti.
Son olarak, BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın oluşturduğu ekonomik birlik) hakkında tartışmalara değinerek, BRICS’in kurumsal bir başvuru ve kabul mekanizmasına sahip olmadığını ifade etti. Fidan, Türkiye’nin bu oluşum içinde yer alıp almayacağı noktasında ilgi beyan ettiğini belirtti. Ancak, AB seferberliğinin anlaşılabilir olduğunu ifade ederken, BR