AK Parti iktidarı döneminde sağlık alanında önemli sorunlar ortaya çıkarken, özelleştirme uygulamalarında büyük bir artış yaşandı. Kamu hastanelerinin bakım ve onarımsız bir şekilde bırakılması, hastane, aile sağlığı merkezleri (ASM) ve bakanlık binaları için ödenen kira miktarlarının yükselmesi ile birlikte plansızlık da dikkat çekiyor. Özellikle Tıbbi İlaç ve Cihaz Kurumu’nun (TİTCK) 2014-2024 döneminde 113 milyon TL’yi aşan kira harcaması dikkat çekici bir veri olarak öne çıkarken, sağlık meslek örgütleri, “AK Parti iktidarı ve bakanlığın özelleştirme politikaları nedeniyle sağlık hizmetleri kiralık durumda” şeklinde bir değerlendirme yaptı.
Sağlık emekçisi Kubilay Yalçınkaya, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ile Sağlık Bakanlığı’nın performans raporlarına dayanarak bir analiz gerçekleştirdi. Yalçınkaya, “ASM’lerden hastanelere, hastanelerden bakanlık binalarına kadar her yerde sağlık kiralık” ifadelerini kullandı.
HARCAMALAR KİRAYA
Yalçınkaya, Eczacılık ve Müstahzarlar Şubesi’nin 1929’da kurulup, 1946’da Genel Müdürlük, 2011’de ise Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na dönüştüğünü hatırlatarak, “1920-1930 yılları arasında Ulus’ta kamu binalarında hizmet vermeye başlayan kurum, 2011 sonrası Çankaya’daki kiralık lüks binada faaliyet gösteriyor. Sağlık Bakanlığı binaları boşaltılırken, TİTCK’nın 2014-2024 döneminde harcadığı toplam kira miktarı 112 milyon 571 bin 757 TL olmuş.” açıklamasında bulundu. Kurumun toplam hizmet alanının 24 bin metrekare olduğu belirtilirken, kiralık merkez binasının alanı ise 17 bin 854 metrekare olarak kaydedildi.
Yalçınkaya, 2023 yılında kurumun 19 milyon 231 bin 422 TL kira harcaması yaparken, 2024 yılında bu miktarın yüzde 63 artarak 31 milyon 366 bin 525 TL’ye ulaştığını belirtti. Tasarruf önlemlerinin getirdiği malzeme ve personel eksiklikleri nedeniyle sağlık hizmetlerinin olumsuz etkilendiğini vurguladı.
ÇÜRÜMEYE TERK EDİLDİ
Kubilay Yalçınkaya, 2024 yılı için aylık ortalama kira harcamasının 2 milyon 613 bin 817 TL olduğunu söyleyerek, “12 aylık dönemde toplam harcama 31 milyon 366 bin 525 TL. Bu kurumun 2024 kira harcaması ile Sağlık Bakanlığı’nın 2024’te ‘Kanserle Mücadele Faaliyetlerine’ ayırdığı 37 milyon 101 bin TL ve ‘Bulaşıcı Hastalıklara Yönelik Aşılama Faaliyetlerine’ ayırdığı 6 milyon 650 bin TL arasında büyük bir fark var. Siyasi partilerinin arasındaki çıkar ilişkileri kamu bütçesini kiralama harcamaları altında yandaş mülk sahiplerine kaydırıyor. TİTCK’nın durumu Sayıştay raporlarında da eleştirildiği halde kamu binalarına geçiş yapılmıyor. Ankara’da çürümeye terk edilen kullanılabilir hastane binaları da mevcut ve bu durum, kurumların asıl hizmetlerini etkiliyor.” dedi.
BÜYÜK KÖTÜLÜK
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konsey Üyesi Dr. Ali Karakoç, AK Parti’nin iktidara gelmesiyle neoliberal politikaların hızla uygulamaya konduğunu vurgulayarak, “Bu süreçte kamu kaynaklarının halktan ziyade büyük şirketlere aktarılmasına yönelik bir anlayış benimsendi. Bu uygulamalar giderek daha da arttı.” ifadelerini kullandı.
Sağlıkta Dönüşüm Programı’na da dikkat çeken Karakoç, “Anayasal hak olan sağlık, artık rant elde edilen bir alana dönüştü. Kamu-özel ortaklığı ile yapılan 18 şehir hastanesi, özel şirketler tarafından işletiliyor ve bu hastaneler için sağlık bakanlığı bütçesinde ciddi miktarlarda kira bedeli ayrılmış. Bu durum, toplumun sağlık hakkının nasıl hiçe sayıldığını gösteriyor. Ankara’da birçok kamu kurumunun büyük şirketlerin binalarında kiracı olduğunu görmek mümkün. Bu kabul edilemez bir durum.” şeklinde ifade etti.
Sibel Bahçetepe/ Birgün
