Adalet Bakanlığı, Türkiye’de yargı sisteminin daha etkin, hızlı ve adil bir şekilde işleyebilmesi amacıyla hazırladığı “10. Yargı Paketi”ni tamamlayarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunmaya hazır hale getirdi. Bu kapsamda yargılama süreçlerinin kalitesinin artırılması için yeni ihtisas mahkemeleri kurulması planlanıyor. Ayrıca hakimlerin hukuk ve ceza alanlarında ihtisaslaşması üzerinde durulacak.
KESİNTİSİZ DURUŞMA DÖNEMİ
Ceza adalet sisteminin daha hızlı işlemesi için, davaların görülme süreleri kısaltılacak ve duruşmalar kesintisiz bir şekilde gerçekleştirilecek. Duruşma ertelemeleri en fazla iki ay ile sınırlandırılacak. Uzun süren yargılama sorunları azaltılarak, dosya inceleme sırası davanın açıldığı tarihe göre tespit edilecek. Uyuşmazlık dosyaları ön incelemeye tabi tutulacak ve böylece bölge adliye mahkemelerinde dosya birikimi önlenecek. Duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden çözümler üretme imkanı sağlanacak. Bozma kararı verilen dosyaların da öncelikli olarak ve ivedilikle incelenmesi sağlanacak.
MAKUL SÜREYE YAPAY ZEKA AYARI
Adaletin hızlı sağlaması amacıyla, yapay zeka destekli uygulamalar geliştirilecek. Bu uygulamaların etik ve hukuki boyutlarını belirlemek üzere kurumsal bir yapı oluşturulacak. Adalete erişimi kolaylaştırmak için dijital çözüm platformları, çevrim içi uyuşmazlık çözüm yöntemleri ve elektronik duruşma uygulamaları hayata geçirilecek. Duruşmaların elektronik ortamda kaydedilmesi sağlanacak ve hukuk mahkemelerinde e-duruşma uygulaması istinabe işlemlerini de kapsayacak şekilde yaygınlaştırılacak.
BİLİRKİŞİ RAPORLARI HIZLANACAK
Bilirkişilik alanındaki hizmetlerin hızlandırılması için bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanları gözden geçirilecek. Ayrıca, yüksek mahkeme içtihatları doğrultusunda gerekli alanlarda bilirkişilere yönelik eğitimler verilecektir. Bu sayede bilirkişilik hizmetlerinde standartlar sağlanacak.
ÇOCUĞUN YARARI GÖZETİLECEK
Ceza adaleti sisteminde çocukların üstün yararı ilkesi temel alınarak, adli süreçte çocukların daha etkin korunması için mekanizmalar güçlendirilecek. Çocuklara yönelik telafi edici adalet uygulamaları geliştirilecek. Suça sürüklenen çocuklar için kısa süreli hapis cezalarına alternatif yaptırımlar üzerinden, sosyal inceleme raporu düzenlenmesi zorunlu hale getirilecektir.
KUVVETLI ŞÜPHEYE HAPIS CEZASI
Hapis cezasının üst sınırı iki yıldan fazla olmayan suçlarda, tutuklama yasağı kapsamında bireylerin davranışları dikkate alınacak. Tekrar suç işleme eğilimi olması hâlinde, kuvvetli şüphe yaratacak unsurların olması durumunda, suçun işleniş şekli ve suçun kamu düzenini tehdit etme durumu göz önünde bulundurularak tutuklama yapılabilecektir. Ayrıca bilişim ve dolandırıcılık suçlarına ilişkin hukuksal düzenlemeler, suçla etkin bir şekilde mücadele edebilmek amacıyla yenilenecektir. Elektronik izleme sisteminin geliştirilmesi, milli teknolojilerin imkanlarından faydalanılarak sağlanacaktır.
Uğur DUYAN
