Grand Kartal Oteli’nde, 9 vatandaşımızın hayatını kaybetmesine neden olan yangın sonrası, otelin kamu kaynaklarından büyük miktarda teşvik aldığı ortaya çıktı. 2023 yılında yapılan teşvikler, vergi desteği, sigorta prim desteği ve faizsiz kredi gibi unsurları içermekte ve bu desteklerin, otelin can güvenliği yerine lüksü artıran yatırımlara harcandığı anlaşılmaktadır. Bu durum, otelin daha fazla gelir elde etmesi amacıyla yatak sayısı ve tefrişatı artırmaya yönelik bir çaba içinde olduğu izlenimini vermektedir. Yangın önleme ve müdahale sistemlerinin sorgulanmaması, kamu kaynaklarının lüksü teşvik etmek için kullanıldığına yönelik eleştirilere neden oldu.
Grand Kartal Turizm ve Ticaret A.Ş’ye sağlanan teşvikler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2023 yılı Eylül-Aralık dönemine ait yatırım teşvikleri listesinde yer almaktadır. 4832 numaralı teşvik belgesi ile otel, hem ‘bölgesel teşvik’ hem de ‘öncelikli yatırımlar teşvikleri’ ile desteklenmiş durumda. Ayrıca, 1974 yılında inşa edilen bu 51 yıllık otelin, yeni bir yatırım gibi ‘komple yeni yatırım’ teşvikine de sahip olduğu dikkat çekmektedir. Bu durum, kamu kaynaklarının verimli kullanılıp kullanılmadığı sorusunu gündeme getirmektedir.
FAİZ VE PRİM YÜKÜ DEVLETE
Teşvik belgesinde yer alan bilgilere göre, otelin sahibi, yaptığı tüm harcamalar için çeşitli avantajlardan yararlandı. Bunlar arasında KDV istisnası, Gümrük Vergisi muafiyeti, vergi indirimi, SGK primi işveren hissesi desteği, SGK primi işçi hissesi desteği ve faiz desteği bulunmaktadır. Bu durum, otelin yaptığı harcamalar için vergi ödememesinin yanı sıra, çalışanlarının primlerinin ve kullandığı kredilerin faiz yükünün de kamu bütçesine yüklendiği anlamına gelmektedir.
YATAK SAYISINI ARTIRMIŞ
Yangın faciası ile ilgili araştırma yapmak üzere görevlendirilen CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeliha Aksaz Şahbaz, otelin aldığı teşviklerle yatak sayısını artırdığına dair bilgilerin bulunduğunu ifade etti. Şahbaz, teşviklerin daha çok kâr amaçlı yatırımlar için kullanıldığına dikkat çekerek, can güvenliğine yönelik yatırımların neden ihmal edildiğine anlam veremediklerini söyledi. Ayrıca, yangını söndüren ve yayılmasını engelleyen bir otomatik yağmurlama sisteminin bulunmadığı da belirtilmektedir. Bu durum, otelin güvenlik önlemlerinin yetersiz olduğunu ortaya koymaktadır.
Sonuç olarak, Grand Kartal Oteli’nde yaşanan bu trajik yangın, otelin aldığı teşvikların doğru bir şekilde kullanılıp kullanılmadığı, can güvenliğinden ziyade lüksün teşvik edilmesi gibi önemli soruları gündeme getiriyor. Kamu kaynaklarının bu şekilde harcanması, hem ekonomik hem de toplumsal açıdan ciddi endişelere yol açmaktadır. Yaşanan facia, aynı zamanda kamu politikalarının ve teşvik sisteminin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini de ortaya koymaktadır. Gerekli önlemlerin alınmaması durumunda, benzer olayların tekrarlanma riski daha da artacaktır.