Son günlerde yapılan düzenlemeler, Cumhurbaşkanı Kararı ile Resmi Gazete’de yayımlandı ve yürürlüğe girdi. Bu karar, Türkiye’deki yerel yönetimlerin mali yapısını etkileyen önemli bir değişiklik içeriyor. Yapılan değişiklikte, “tüzel kişilik” tanımının kapsamı genişletilerek il özel idareleri ve belediyelerin doğrudan veya dolaylı olarak sahip olduğu şirketlerin de bu tanıma dahil olduğu belirtiliyor.
Yeni tanıma göre, tüzel kişilikler; “il özel idareleri ve belediyeler ile bu idarelere bağlı kuruluşların doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulunduğu tüzel kişilikler” olarak belirlenmiş. Bu değişiklik ile birlikte, söz konusu tüzel kişiliklerin vergi ve sosyal güvenlik kurumları (SGK) mali yükümlülükleri için mahalli idare paylarından kesinti yapılması mümkün hale getirildi. Böylelikle, bu tüzel kişiliklerin borçları daha etkin bir biçimde takip edilebilecek.
Ek olarak, karar ile birlikte yer alan kurumlar listesi de güncellendi. Önceki düzenlemelerde, il özel idarelerinin ve belediyelerin vergi ile sosyal güvenlik borçları, “İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun” çerçevesinde genel bütçeden aldıkları paylardan kesintiler yoluyla toplanmaktaydı. Ancak bu yeni düzenleme ile birlikte idarelere ait şirketlerin borçları da kapsama alındı ve Bakanlar Kurulu tarafından daha önceki kararlara bağlı kalarak kapsam dışında bırakılan bu şirketler artık borçlarının ödemelerinde daha önemli bir konuma sahip oldu.
CUMHURBAŞKANI KARARI
Karar Sayısı: 9161
Bu karar ile birlikte, belirli esaslar doğrultusunda büyükşehir belediyeleri, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşlarına karşılık genel bütçeden tahsilat yapılacak paylardan kesintilere ilişkin düzenlemeler geçerlilik kazandı.
26 Kasım 2024 tarihinde uygulamaya geçecek olan karar, Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla yürürlüğe girmiştir.
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ, İL ÖZEL İDARELERİ, BELEDİYELER VE BUNLARIN BAĞLI KURULUŞLARININ BORÇLARINA KARŞILIK GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİ TAHSİLAT TOPLAMI ÜZERİNDEN AYRILACAK PAYLARDAN YAPILACAK KESİNTİLERE İLİŞKİN ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR ESASLAR
MADDE 1- 15 Mart 2010 tarihli ve 2010/238 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan esasların başlığı, “İl Özel İdareleri ve Belediyeler ile Bu İdarelere Bağlı Kuruluşların ve Bunlara Ait Tüzel Kişilerin Borçlarına Karşılık Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilat Toplamı Üzerinden Ayrılacak Paylardan Yapılacak Kesintilere İlişkin Esaslar” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2- Aynı esasların 1. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ilgili ibareler güncellenerek, tüzel kişiliklerin tanımı gelişmiş, “İller Bankasına” ifadesi ise “İller Bankası Anonim Şirketine” olarak değiştirilmiştir. Bu değişimler, idarelerin daha şeffaf ve hesap verebilir bir süreç işletmesini sağlaması açısından önem taşıyor.
Bu fonksiyonel değişiklik