Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu, 23 Nisan’da Silivri’de meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremin ardından aile sağlığı merkezi (ASM) çalışanlarıyla gerçekleştirilen anketin sonuçlarını kamuoyuna duyurdu. TTB yetkilileri, mevcut ASM’lerin çoğunun deprem açısından güvenli olmadığını ve bu konuya dair hiçbir önlem alınmadığını belirterek Sağlık Bakanlığı’nı göreve çağırdı.
TTB Merkez Konseyi Başkanı Dr. Alpay Azap, Şubat 2023 depremlerinde yıkılan ASM’leri hatırlatarak kamu otoritesinin bu konuda yeterli sorumluluk almadığını ifade etti: “Depremler sonrası artan farkındalık zamanla kayboluyor, ta ki bir sonraki felakete kadar.”
“HATAY’DA 56 ASM YIKILDI, SADECE 1’İ AKTİF”
Adıyaman ve Hatay Tabip Odası başkanları, deprem bölgelerindeki ASM’lerin ya konteynırlarda faaliyet gösterdiğini ya da hâlâ inşa edilmediklerini aktardı. Hatay Tabip Odası Başkanı Dr. Sevdar Yılmaz, 815 gün içinde 56 ASM’nin yalnızca üç tanesinin yapıldığını ve sadece birinin aktif durumda olduğunu söyledi. “Yani bina yok, ASM çalışanı yok, nüfus yok, para yok. ‘Burada çalışın’ diyorlar” şeklinde konuştu.
ANKET SONUÇLARI: YARISI DEPREM TESTİNE BİLE GİRMEDİ
Anketin sonuçlarını paylaşan AHEK üyesi Dr. Emrah Kırımlı, mevcut ASM’lerin yalnızca yüzde 28,7’sinin kamu tarafından yapıldığını ve neredeyse yarısının depreme dayanıklılık testi yapılmadığını belirtti. “ASM’lerin sadece yüzde 17,4’ünde afet planı mevcut. Çalışanların yalnızca yüzde 17,2’si ‘bina güvenli’ dedi.”
“BU SİSTEM ÇÖKTÜ, BAŞKA BİR SAĞLIK SİSTEMİ MÜMKÜN”
Toplantıda konuşan TTB Merkez Konseyi Üyesi Dr. Ayşegül Ateş Tarla, Hatay’daki durumu örnek göstererek çocuk aşılarının yapılamadığını ve yüz binlerce insanın sağlık hizmetine erişemediğini dile getirdi:
“Güvenli bir çalışma ortamı yok. Mahallelerdeki ASM’ler yıkılırsa sağlık hizmetleri tamamen durur. Şehir hastanelerine değil, mahalleye yakın ve güvenli ASM’lere ihtiyacımız var.”
AHEK Sekreteri Dr. Kemal Yüksekkaya ise, ASM’lerin yüzde 50’sinden fazlasının apartman altlarında, afet planı olmaksızın çalıştığını hatırlatarak şu ifadeleri kullandı:
“İstanbul’daki şehir hastanelerinin bir aylık kirasıyla ASM’ler yenilenebilir. Ancak hâlâ hiçbir adım atılmadı. 2019’da uyardık, 2023’te tekrar uyarıyoruz. Sağlık Bakanlığı’na soruyoruz: Söz verdiğiniz 1000 ASM nerede?”
“ŞEHİR HASTANELERİNİN BİR AYLIK KİRASIYLA ASM’LER YENİLENEBİLİR”
Yüksekkaya, “Sadece İstanbul’daki şehir hastanelerinin bir aylık kirasıyla depreme dayanıksız ASM’ler yenilenebilir. 6 Şubat 2023 depremlerinde şehrin dışına yapılmış hastanelere halkın ulaşamadığını deneyimledik. Olası bir deprem sonrası mahallemizdeki ASM’ler yıkıldığında tedavi, aşı ve kontroller aksayacak. Yaralılar ve depremden kurtulanlar sağlık hizmetlerine ulaşamayacak.” dedi.
TALEPLER NET: ASM’LER KAMU ELİYLE YENİLENMELİ
TTB’nin talebi şu şekilde aktarıldı:
- Tüm ASM’lerin deprem dayanıklılığı acilen değerlendirilerek, riskli binalar güçlendirilmeli veya taşınmalıdır.
- Sağlık Bakanlığı, UMKE ve AFAD işbirliği ile ASM çalışanlarına acil müdahale eğitimi verilmelidir.
- ASM’ler için afet eylem planı hazırlanmalı ve düzenli olarak güncellenmelidir.
- ASM’ler, kamuya ait güvenli binalarda hizmet vermelidir.
- Sağlık hizmetleri güvenli ortamlarda, erişilebilir biçimde sunulmalıdır.
TTB Aile Hekimliği Kolu, sağlık hakları için ve sağlık çalışanlarının güvenli koşullarda çalışması adına mücadeleye devam edeceklerini kaydetti.
