Günümüzde, Google‘ın her saniyede yaklaşık 6,3 milyon arama gerçekleştirdiği tahmin edilmekte ve bu rakam günde 9 milyara kadar ulaşmaktadır.
İnternet üzerindeki büyük trafik, genellikle Google Aramalarından başlamakta ve kullanıcılar, araştırdıkları konu ile ilgili olarak karşılarına çıkan ilk beş bağlantıdan genellikle ötesine geçmemektedir. Bu durum, Google Aramalar’ın dünya görüşü ve deneyimlerimiz üzerinde büyük bir etki yarattığını göstermektedir.
Bazı uzmanlar, Google’ın insanların inandıkları şeyleri sürekli tekrar ettiğini ve bu durumun ön yargıları ve toplumsal ayrışmaları artırabileceğini vurgulamaktadır.
ABD’nin South Florida Üniversitesi’nde görevli olan Doç. Dr. Varol Kayhan, “Hangi bilgiye ulaşabileceğimiz tamamen Google’ın insafına kalmıştır” şeklinde bir değerlendirme yapmaktadır.
‘Ön yargı makinesi’
Dragon Metrics isimli dijital pazarlama şirketinde yönetici olan Sarah Presch, “Google’ın görevi insanlara istedikleri bilgiyi sağlamak olsa da, bazen bu bilgi, kullanıcıların aslında ihtiyaç duydukları bilgi olmayabilir” demektedir.
Özellikle Presch, Google’ın sonuçlarıyla ilgili sorunları keşfettiği bir süreç yaşadığını ve bu süreçte birçok çarpıcı sonuca ulaştığını belirtmektedir.
Örnek olarak, Presch, “kahve ve hipertansiyon ilişkisi” aramasında Google’ın, Mayo Clinic’teki bir makaleden alınan verileri özetlediğini ve “Kafein tansiyonda kısa süreli ancak dramatik bir artışa yol açabilir” şeklinde bir sonuç sunduğunu anlatıyor. Bununla birlikte, “kahve ve hipertansiyon arasında bir bağlantı yoktur” araması yaptığında, başka bir özet bulmuş; bu özet ise tam ters bir görüşü yansıtmıştır.
Presch’in verdiği bir başka örnek ise, “Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) şekerden kaynaklanmaktadır” aramasıyla ilgilidir. Google, yine aynı makaleden zıt yanıtları öne çıkarmıştır. Fakat araştırmalara göre DEHB’nin şeker tüketiminden etkilendiğini gösteren çok az kanıt vardır.
Presch, “Google, insanların aradığı bilgilere dayalı içerikleri sunarak büyük bir önyargı makinesi haline gelmiştir” değerlendirmesinde bulunmaktadır. Ancak Google, kullancının aradığı bilgiyi önyargısız sunduğunu iddia etmektedir.
Bir Google temsilcisi, “Arama motoru olarak amacımız, arama sorgunuzla ilgili yüksek kaliteli sonuçları sunmaktır. Web’deki farklı görüşlere açık erişim sağlıyor ve bireylere buldukları bilgileri değerlendirebilmeleri için yararlı araçlar sunuyoruz” demektedir.
‘Son derece basitleştirilmiş, Google’ın büyüsünün kaynağı bu’
2023 yılında gerçekleştirilen bir araştırma hakkında konuşan Google temsilcisi, insanların internette yanlı haberlere maruz kalma sebepleri arasında Google’ın yanlı içerikler sunmasından ziyade kullanıcıların tıkladıkları içeriklerin etkili olduğunu belirtmektedir. Bu durum, doğrulama yanlılığını da beraberinde getirmektedir. İnsanlar, kendi görüşlerini destekleyen kanıtları ararken, karşıt görüşlere karşı da bir red eğilimi göstermektedirler.
Bununla birlikte araştırmacılar, Google algoritmalarının sorunsuz çalıştığına dair bir kesinlik olmadığını ifade etmektedirler. Varol Kayhan, inançlarımızın ve politik kimliklerimizin internette gördüklerimizi etkileyen sistemlerin etkisi altında olduğunu belirtiyor.
ABD’de, Google’a karşı açılan tekel davaları kapsamında bazı teknik tartışmalara dair yazışmalara ulaşıldığı görülmektedir. Bir Google mühendisi, 2016 yılında düzenlenen bir sunumda, “Belgeleri anlamıyoruz ‘mış gibi’ yapıyoruz. Günde milyarlarca kez insanlar bizden bir bilgi bulmamızı istiyor… Bazı temel şeylerin ötesinde belgelere neredeyse hiç bak
