Cezaevlerinde koğuş, oda veya kurum girişlerinde gerçekleştirilen üst aramalar üzerine tartışmalar sürmektedir. Bu bağlamda, Demokrasi ve Progress (DEM) Partisi üyeleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) toplantısında yeniden, detaylı arama uygulamasının kaldırılmasını talep etti. DEM Partisi temsilcileri, insan hakları açısından bu tür aramaların getirdiği olumsuzlukları gündeme getirirken, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım, TBMM İnsan Hakları Komisyonu’nda bu eleştirileri yanıtlayarak Türkiye’deki ‘detaylı arama’ yönteminin yurt dışındaki ‘çıplak arama’ metodundan oldukça farklı olduğunu belirtti.
Yıldırım, detaylı arama uygulamaları konusunda herhangi bir hata yapılmaması için cezaevi personeline kapsamlı eğitimlerin verildiğini de hatırlattı. Geçtiğimiz yıl cezaevi girişlerinde yapılan aramalarda, üst aramaları dahil olmak üzere toplam 470 cep telefonu, 82 kesici ve delici alet, 404 uyuşturucu ve uyarıcı madde, 605 akıllı saat, kulaklık, flaş disk gibi elektronik cihazlar, ayrıca 143 iskambil kâğıdı, zar, para, SIM kart ve kuruma girişi yasak olan diğer eşyaların tespit edilip, ilgili kişilerden alınarak tutanak altına alındığını ifade etti.
Yıldırım, bu tür uygulamaların cezaevlerinin güvenliği ve düzeni açısından hayati önem taşıdığını vurgulayarak, gerek insan hakları gerekse güvenlik dengesini sağlamak adına detaylı arama süreçlerinin mevcudiyetini savundu. DEM Partililerin bu konudaki itirazlarına, Hükümetin ve ilgili otoritelerin üst arama yöntemini sürdürmekteki ısrarının, yasaların ve insan haklarının ihlali anlamına gelebileceğini belirttiği ise dikkat çeken bir diğer noktadır. Bu durum, hem toplumsal hem de hukuki açıdan geniş bir tartışma yaratmaktadır.
Refah ve güvenlik derken, birey haklarının ihlaline neden olacak bir çizginin aşılması, demokratik bir toplum için kabul edilebilir bir durum değildir. DEM Partisi, cezaevlerinde uygulanan bu tür arama yöntemlerinin, mahkumların insan onurunu zedeleyecek şekilde yapıldığını savunarak, daha insani yöntemlere geçilmesi gerektiği görüşündedir. Ancak, Enis Yavuz Yıldırım, bu tutumların güvenlik ihtiyacı göz ardı edilmeden ele alınması gerektiğini savunmaktadır.
Sonuç olarak, cezaevlerinde uygulanan detaylı arama yöntemleri, hem cezaevi yönetimleri hem de insan hakları savunucuları arasında tartışma yaratmaya devam etmektedir. Hükümet, bu aramaların güvenliğini sağlamak ve sistemin işlerliğini artırmak amacıyla devam edeceğini belirtirken, DEM Partisi’nin talepleri, tartışmaların daha geniş bir çerçevede ele alınmasını gerektiriyor. Cezaevindeki insan hakları ihlalleri konusunda duyarlılık gösteren taraflar, hem mahkumların hem de toplumun güvenliği açısından bu meseleyi dikkatle izlemekte ve buna uygun çözüm önerileri geliştirmektedir.
