Türkiye’de 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi çerçevesinde noterlik hizmetleri için köklü düzenlemeler yapılması planlanıyor. Bu yeni düzenlemelerle birlikte, noterlerin görev tanımları genişletilecek, dijitalleşme süreçleri teşvik edilecek ve yargının iş yükü önemli ölçüde hafifletilecek. Noterlik hizmetlerinde gerçekleştirilecek bu kapsamlı değişiklikler, noterlerin yetki alanını genişletirken, dijitalleşme sürecini de hızlandırmayı hedefliyor.
Noterler, yeni düzenlemeler sayesinde daha fazla çekişmesiz yargı işlemi gerçekleştirebilecekler. Bu işlemler arasında vasiyetnamenin açılması, mirasçı atama belgesinin düzenlenmesi ve malın ayıplı olup olmadığının tespit edilmesi gibi hukuki süreçler yer alacak. Ayrıca, dava açılmadan önce belirli delillerin noterler aracılığıyla tespit edilmesi de mümkün hale gelecek. Böylelikle hukuki güvenliğin artırılması adına belirli büyüklükteki sözleşmeler ve işlemler için noter onayı zorunlu hale getirilecektir.
Dijitalleşme çalışmaları çerçevesinde noterliklerde Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi’nin uygulanması ve noter onaylı belgelerde karekod sisteminin kullanılması gündemde. Bunun yanı sıra kıymetli evrak ve banka protestoları gibi işlemler elektronik ortamda gerçekleştirilebilecek. Noterliklerin “Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi” (UTTS) ile entegrasyonu sağlanacak ve taşınmaz satış vaadi sözleşmelerinin noterler aracılığıyla tapu siciline işlenmesi mümkün hale getirilecektir.
Noter yardımcılığı sistemi de bu kapsamda hayata geçiriliyor. Hukuk fakültesi mezunlarının noter yardımcısı olarak görev almalarına olanak tanıyan bu sistem, noterliklerin daha verimli işlemesini sağlamak amacı taşıyor. Bu düzenlemelerle toplumun adalet sistemine erişimi artırılmaya çalışılmakta.
Noterlik hizmetleri daha da yaygınlaştırılarak noterlik sayısının artırılması hedefleniyor. Nöbetçi noterlik uygulaması sayesinde milyonlarca işlem gerçekleştirildi. e-Noter uygulaması sayesinde ise vatandaşlar noterliğe gitmeden de işlemlerini gerçekleştirebiliyor. Elektronik ortamda yapılan işlemlerin sayısı gün geçtikçe artmakta ve yeni düzenlemelerle noterlik sisteminin daha hızlı, güvenli ve erişilebilir hale getirilmesi öngörülüyor.
E-Noter uygulaması ile şimdiye kadar 84 bin 334 işlem gerçekleştirilmiştir. Noterlik hizmetlerine erişim sağlamak ve vatandaşlara daha hızlı bir hizmet sunmak amacıyla önemli adımlar atılmakta. 2024 yılı için 40 yeni noterlik açılması planlanmakta. 2002 yılında 1.231 olan noterlik sayısı, bu süreçte artarak 2.385’e ulaştı. Nöbetçi noterlik uygulaması ile bugüne kadar toplam 3 milyon 398 bin 68 işlem yapılmış ve böylece hafta sonları da vatandaşların notar hizmetlerinden yararlanması sağlanmıştır.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, noterlik kanununun güncellenerek çağın gereksinimlerine uygun hale getirileceğini belirtti. 2009 yılından bu yana yürütülen yargı reformu sürecinin devam ettiğini vurgulayan Tunç, 23 Ocak’ta açıklanan reform belgesinin toplumsal ihtiyaçlara yanıt verecek şekilde hazırlandığını ifade etti. Tunç, “Türkiye Yüzyılı’nın ilk yargı reformu strateji belgesiyle noterlik sistemini daha güçlü hale getirmeye ve vatandaşlarımızın işlemlerini kolaylaştırmaya devam edeceğiz” şeklinde açıklama yaptı.
Oğuzhan ÜRÜŞAN
