Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, pancar hasadına katılmak amacıyla Türkiye’nin merkezlerinden biri olan Aksaray’a gitti. Bayraktar, yaptığı açıklamalarda Türkiye’nin pancar üretimindeki stratejik önemine vurgu yaptı. Ülkemizin dünyada pancar şekeri üretiminde yüzde 6,6’lık bir paya sahip olduğunu belirten Bayraktar, Türkiye’nin bu alanda dünya genelinde 5’inci, Avrupa’da ise 4’üncü sırada yer aldığını dile getirdi. Bayraktar, özellikle şeker pancarı üretiminin ekonomik ve sosyal yaşam üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğunu söyledi.
Aksaray’da şeker pancarı hasadına katılan TZOB Genel Başkanı, burada yerel üreticilerle görüşerek pancar üretimi hakkında bilgi aldı. Türkiye’nin pancar üretiminde önemli bir konumda olduğunu belirten Bayraktar, şeker pancarı üretiminin yüksek katma değer, istihdam sağlama ve diğer tarım sektörlerine katkı sağlama gibi avantajları olduğunu ifade etti. Özellikle biyoetanol için en verimli hammaddenin şeker pancarı olduğunu vurguladı. Dünya genelindeki şeker üretim yöntemlerini özetleyerek, Avrupa Birliği ülkeleri ve komşu ülkelerin pancardan şeker üretiminde lider konumda olduğunu kaydetti. Türkiye’nin taktığı şeker pancarı üretimi, her yıl belirlenen kotalara bağlı olarak süreç içerisinde düzenleniyor.
Bayraktar, Türkiye’de şeker pancarı üretiminin önemli bir parçası olan sözleşmeli üretim sisteminden de bahsetti. Bu sistem, tarımın sanayi ile entegrasyonunu sağlarken, Türkiye’nin yıllık şeker ihtiyacının yüzde 95’inin pancar şekeri ile karşılandığını, geri kalan yüzde 5’lik kısmın ise nişasta bazlı şeker ile tamamlandığını açıkladı. 7103 sayılı kanunla düzenlenen bu süreç doğrultusunda, 2019/2020 pazarlama yılından itibaren nişasta bazlı şeker için yıllık olarak belirlenen kota, ülkenin toplam A kotasının yalnızca yüzde 2,5’i oranında oluyor.
Bayraktar, Türkiye genelinde 58 ilde şeker pancarı üretiminin yapıldığını, bu iller arasında Konya, Yozgat, Afyonkarahisar, Kayseri, Eskişehir ve Aksaray’ın öne çıktığını belirtti. 2022 sezonunda Aksaray’da gerçekleştirilen 1 milyon 178 bin 458 ton şeker pancarı üretimi ile Türkiye şeker pancarı üretiminde yüzde 4,7 pay alarak 6’ncı sırada yer aldığını ifade etti. Son on yıl içerisinde ortalama yıllık 19,5 milyon ton şeker pancarı üretimi sağlanırken, 2023 yılında ise rekor düzeyde 25 milyon 250 bin ton üretim gerçekleştirildi. Ancak, 2024 yılı itibariyle bu rakamın yüzde 8,9 oranında azalarak 23 milyon ton seviyesine ineceği tahmin ediliyor.
Başkan Bayraktar, pancar üretimi yapan çiftçi sayısında önemli bir azalma olduğunun altını çizerken, son on yılda bu sayının yüzde 19,8 oranında düşüş göstererek 99 bin 714’e gerilediğini belirtti. Öte yandan, şeker tüketiminin her geçen yıl arttığını, 2021 yılı itibarıyla kişi başı şeker tüketiminin 30,7 kilogramken, 2022 yılında bu rakamın 33,6 kilograma çıktığını aktardı. Ülke genelindeki dinamik nüfus yapısının ve yıllık ziyarete gelen 55 milyon turistin artan şeker talebine etki ettiğini vurgulayan Bayraktar, bu talebin karşılanması için pancar üretiminin devam etmesi gerektiğini ifade etti.
Bayraktar, şekerin dışa bağımlı olmayacak stratejik bir ürün olduğunu belirterek, şeker üretiminde çiftçiler, fabrikalar ve tüketici arasında sağlam bir bağlantı kurulması gerektiğinin önemine dikkat çekti. Fabrikaların teknoloji açısından güçlendirilerek verimliliğin artırılması ve gerekli yatırımların yapılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, şeker pancarı fiyatlarının arttığını, 2023 yılında ton başına 1855 lira olan
