GENEL GEREKÇE
21/1/2017 tarihli ve 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında yapılan değişiklik sonucunda parlamenter hükümet sisteminden Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş gerçekleştirilmiştir.
Anayasa değişikliği sonrasında, 10/5/2018 tarihli ve 7142 sayılı Kanun ile Türkiye Büyük Millet Meclisi, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine uyum sağlamak amacıyla çeşitli kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hususunda yetki almıştır. Bunun çerçevesinde, 9/7/2018 tarihinde yürürlüğe giren 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde geçerliliğini yitiren tüzük, Bakanlar Kurulu, Başbakan, Başbakanlık gibi bazı ifadeler ile Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle düzenlenmesi gereken konular metinlerden çıkarılmıştır.
Anayasa Mahkemesi, 4/6/2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7/12/2023 tarihli ve 2018/117 Esas, 2023/212 Karar sayılı kararları ile 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile getirilen hükümlerin önemli bir bölümünü, Anayasanın mülga 91. maddesi gereği Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenemeyecek hususları içerdiği veya 7142 sayılı Yetki Kanunu kapsamına girmediği gerekçesiyle iptal etmiştir.
Bu durum, Anayasa Mahkemesi’nin verdiği iptal kararlarının oluşturacağı hukuki boşluğun doldurulması ve uygulamada karşılaşılabilecek tereddütlerin giderilmesi için gerekli adımların atılmasını gerektirmiştir. Bu amaçla, 703 sayılı KHK ile getirilen düzenlemelerden önemli bir kısmı olduğu gibi ve bazıları ise revize edilerek yeniden düzenlenmiştir.
Bu bağlamda, hazırlanan Kanun Teklifi ile Diyanet İşleri Başkanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Rekabet Kurumu ile Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun teşkilat yapısı, görev ve yetkileri düzenlenmekte; yürütülen işlerin usul ve esaslarına dair mali ve idari hükümler de kanun metninde yer almaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- 703 sayılı KHK’nın 141. maddesi ile 633 sayılı Kanunun 5. maddesinde yapılan değişiklikler, Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E:2018/117; K:2023/212 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Bu madde ile, Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ve gerekçesi ile uygulamada karşılaşılan sorunlar dikkate alınarak 633 sayılı Kanunda yeniden düzenleme yapılmaktadır.
Bu çerçevede, Başkanlığa Anayasa ve Kanunla verilen “din konusunda toplumu aydınlatmak” sorumluluğu kapsamında resmi kurumlarca talep edilen dini yayınların incelenmesi ve mütalaa verilmesi, namaz vakitleri ile dini gün ve gecelerin tespit ve ilan edilmesi ile ilgili gerekli çalışmalar yürütülecektir.
Bunun yanı sıra, Dinin temel nitelikleri açısından sakıncalı bulunan meallerin, yetkili mercilere başvurularak basım ve yayımının durdurulması, internet üzerinden yapılan yayınlara yönelik içerik çıkarımı ve erişimin engellenmesi gibi önlemlerin alınması öngörülmektedir.
Ayrıca, Kurulun idari ve mali işlerinin daha sağlıklı bir şekilde yürütülmesi amacıyla sekreterlik tarafından yürütüleceği belirtilmekte ve dinî yayınların inceleme talebinin karşılığında bedel alınmasının yasal zemini oluşturulmaktadır.
