Halep operasyonunun etkileri, Suriye’deki siyasi dengeleri derinden etkilemeye devam ediyor. Muhalif kaynaklar, Esad rejimine yakın üst düzey komutan, sivil bürokrat ve siyasetçilerin muhalefetle irtibat kurduğunu ve bu durumun yakın dönemde büyük kopuşlarla sonuçlanabileceğini bildirdi. Bu gelişmeler, Suriye’deki güç dinamiklerini sarsmış durumda ve muhalefet adına umutlar arttı.
Suriyeli rejim milletvekillerinden biri, “Baas’ın ana kadrosu Şam’dan ayrıldı. Rejimin geleceğinden ümidi kestiler. Tüm seçenekler tartışılıyor. Ancak ümitsizlik her zamankinden daha fazla” dedi. Bu açıklama, Esad rejiminin içindeki korku ve bunalımı gözler önüne seriyor. Özellikle Halep’in yeniden muhaliflerin eline geçmesi, Suriye’nin ve Orta Doğu’nun geleceği adına bir dönüm noktası olarak değerlendirilmekte.
Suriyeli araştırmacı Bekir Atacan, “Halep’in yeniden muhalifler tarafından ele geçirilmesi, Suriye, hatta Orta Doğu denklemini derinden etkiledi. Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak ve Beşar Esad ile Baas rejiminin düşüşü kaçınılmaz” şeklinde konuştu. Atacan, Türkiye’nin mevcut durumu değerlendirirken sahadaki askeri gelişmelerden daha çok, siyasi alternatifler geliştirerek Suriye’nin tamamını kuşatacak yeni yönetim kadroları oluşturması gerektiğine vurgu yaptı.
ŞAM’A SIKIŞTI
Güvenlik nedeniyle ismini vermek istemeyen bir Suriye Halk Meclisi üyesi, “Gerçek manada Halep, stratejik önem ve sahip olduğu ekonomik potansiyel sebebiyle Şam’dan çok daha önemli bir vilayetti. Şu an Esad ve Baas rejimi Şam’a sıkıştı ve bu hezimetten çıkış yollarını arıyorlar” diye belirtti. Halep’in düşüşü, rejimin iç yapısında büyük bir domino etkisi yaratarak ordudan siyasete kadar her alanda kaynayan bir ortam oluşturdu. Üyeye göre, Esad’ı feda edip geçici bir hükümet kurma seçenekleri de masada. Bununla birlikte, federasyon sistemi üzerine de tartışmalar sürüyor.
Mevcut iktidar sahiplerinin ümidi oldukça zayıfken, şayet Hama da muhaliflerin eline geçerse Esad’ın bu makamda kalma şansı kalmayacak. Ayrıca, rejimin içinde bir kan dökülmesi riski de söz konusu. Bu durum, Baas partisinin başlattığı köprülerin artık hızla çökmesi anlamına geliyor. Suriye’deki her gelişme, hem uluslararası aktörler hem de yerel güçler tarafından dikkatle takip ediliyor.
TÜRKİYE SİYASİ DEĞİŞİM İÇİN HAZIRLIKLI OLMALI
Uzman Bekir Atacan, Halep’in tamamına muhaliflerin hâkim olmasının Esad için sonun başlangıcı olduğunu belirtti. Esad rejiminin doğudaki Haseke, Rakka, Menbiç ve Deyrizor ile bağlantısının büyük oranda kesildiğini vurgulayarak, “Yaşanan bu değişikliği mutlaka İsrail, ABD, PKK, Körfez ve diğer aktörler de görüyor. Bu merkezlerden gelen yeni planlar, Suriye’nin geleceğini etkileyecek” dedi.
Türkiye’nin bu durum karşısındaki rolünün hayati önem taşıdığını vurgulayan Atacan, Ankara’nın siyasi inisiyatif alarak Dürzi, İsmaili, Kürt, Türkmen, Nusayri, Ermeni, Arap ve diğer azınlıkları kapsayan bir hükümet yapısı kurması gerektiğini belirtti. Esad düştüğünde, uluslararası camiada hemen bir yönetim oluşturulması gerektiğini, aksi takdirde büyük bir yönetim krizi yaşanabileceğini ifade etti. Ayrıca, Türkiye’nin PKK ve İsrail gibi tehditlere karşı belirleyici bir güç olması gerektiğinin altını çizdi.
