Memurlar, yıllık izin taleplerini genellikle 5, 12 veya 19 gün olarak iletmektedir. İzin süresinin Pazartesi başlayıp Cuma günü sona ermesine dikkat ederler. Bu tercih, yıllık izinlerde iş günü esasının uygulanmaması ve Cumartesi ile Pazar günlerinin izin günü sayısına dahil edilmesi nedeniyle yapılmaktadır. Örneğin, 5 gün izin alan bir memur toplamda 9 gün; 12 gün izin talep eden bir memur ise 16 gün izin kullanmış olmaktadır. 19 gün izin alan bir memur da 23 gün izin gibi bir süre geçirdiğini düşünür. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir nokta, çoğu zaman yıllık izin süresi içinde kalan 2 gün (12 günlük izin için) veya 4 gün (19 günlük izin için) tatil olmasına rağmen yine de yıllık izinden tüketilmektedir. Bu yazıda, yıllık izin süresi içerisinde kalan hafta sonlarının izin gün sayısına dahil edilmesinin hukuki bir temeli olup olmadığını inceleyeceğiz.
Anayasa’nın 50. maddesi, çalışanların dinlenme hakkına vurgu yaparak, ücretli hafta ve bayram tatili ile yıllık izin haklarının kanunla düzenlenmesini zorunlu kılmaktadır. Devlet Memurları Kanunu’nda da bu bağlamda 23. maddede izin haklarına yer verilmiştir. 657 sayılı Kanun’un 102. maddesi, devlet memurlarının yıllık izin sürelerini düzenlemektedir. Hizmeti 1 yıldan 10 yıla kadar olan memurlar için 20 gün, 10 yıldan fazla olanlar için ise 30 gün olarak belirlenmiştir.
Bu Kanun’un 103. maddesinde yıllık izinlerin nasıl kullanılacağı belirtilmiştir. İzinler amirin uygun bulduğu zamanlarda bütün olarak veya kısım kısım kullanılabilir. Ayrıca, birbirini izleyen iki yılın izinleri bir arada verilebilmektedir. Kullanılmayan izin hakları önceki yıllara ait ise düşmektedir. Öğretmenler, yaz tatili ve dinlenme tatillerinde izinli sayılmakta ve hastalık gibi mazeret izinleri dışında yıllık izin verilmemektedir. Radyoaktif ışınlarla çalışan personellere ise her yıl yıllık izne ek olarak bir ay sağlık izni verilmektedir.
Kanunun 99 ve 101. maddeleri, memurların haftalık çalışma süresinin Cumartesi ve Pazar günleri tatil olduğunu göz önünde bulundurarak genel olarak 40 saat olarak belirlenmiş olduğunu ifade eder. Ayrıca, Kanun’un 101. maddesi, 24 saat süreyle devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan devlet memurlarının çalışma saatlerini belirleme konusunda kurumlara yetki tanımıştır. 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’un 3. maddesi ise hafta tatilinin Pazar olduğunu belirtmekte, Cumartesi günü tatilin 35 saatten az olmamak üzere en geç saat 13.00 itibarıyla başlaması gerektiğini vurgulamaktadır.
Memurların yıllık izin süresine hak kazanmaları ve izin kullanımına dair geçmişte yürürlüğe giren 62, 140 ve 154 Seri Numaralı Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğleri bulunmaktadır. Ne var ki, yukarıda belirtilen Kanun hükümleri ve Genel Tebliğlerde izin gün sayısının iş günü esasına göre uygulanıp uygulanmayacağına dair net bir değerlendirme yer almamaktadır.
Devlet Personel Başkanlığı, kapatılmadan önce 2016 yılında verdiği bir görüşle, yıllık izin süresi içerisinde kalan Cumartesi ve Pazar günlerinin yıllık izne dahil edileceğini belirtmiş, fakat ulusal bayram, genel tatil günleri ve idari izinlerin yıllık izne dahil edilmeyeceğini ifade etmiştir. İncelediğimizde, bu görüşlerin açık bir hukuki dayanağı olmadığı gibi genel olarak yoruma dayalı olduğu görülmektedir. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinin mesai günü olmadığını kabul etmekle birlikte, Cumartesi ve Pazar günlerinin de mesai günü olmaması gerektiği konusundaki tutarsızlık bir sorun teşkil etmektedir.
Öte yandan, işçiler için 4857 sayılı İş Kanunu’nda yıllık izin günlerinin hesabına dair net bir düzenleme bulunmaktadır. 56. maddesi, yıllık ücretli izin günlerinin hesabında
